De geplande bezuinigingen op de ouderenzorg leveren op korte termijn winst op, maar slaan mogelijk als een boemerang terug op latere kabinetten. Daarvoor waarschuwde oud-minister van Volksgezondheid Ab Klink donderdag in een lezing over de zorgkosten, aan de Universiteit van Tilburg.

Klink voorziet dat vereenzaming bij ouderen op de loer ligt als zij minder makkelijk toegang tot een verzorgingstehuis krijgen en langer thuis moeten blijven wonen. ‘En vereenzaming en verslonzing leiden al snel tot meer medicalisering’, aldus de oud-bewindsman. ‘Onderzoek wijst uit dat eenzame ouderen sneller bij de huisarts of de spoedeisende eerste hulp terechtkomen. En dat drijft de kosten weer op.’

Thuis blijven wonen
Het kabinet wil dat mensen langer thuis blijven wonen. Verpleeg- en verzorgingstehuizen worden alleen nog toegankelijk voor ouderen die veel zorg nodig hebben. De ouderen die daardoor thuis blijven wonen moeten een groter beroep op hun omgeving gaan doen, bijvoorbeeld op familie of buren, en de gemeenten nemen een deel van de zorg die nu nog wordt vergoed uit de AWBZ over. Zij krijgen daarvoor wel veel minder geld. Het kabinet denkt bijna €2 mrd te kunnen besparen.

Volgens Klink moet geïnvesteerd worden in het voorkomen dat ouderen dure zorg nodig hebben, bijvoorbeeld met valpreventie. Letsel door vallen is een veelvoorkomend probleem bij zelfstandig wonende ouderen.

Veiligheidsadviseur
Gemeenten doen dit wel, bijvoorbeeld met bezoekjes van een veiligheidsadviseur, maar veelal belangeloos. Klink: ‘Een gemeente die puur calculerend kijkt, zal het niet doen, want die wint er niets mee. De zorgverzekeraar profiteert als er minder letsel is, de maatschappij en de patiënt ook, maar die zijn nou net niet aan zet. Het systeem werkt hier niet mee.’

Klink ziet ook het risico dat gemeenten zorg gaan afschuiven. Zij worden verantwoordelijk voor mensen met een lichtere indicatie, maar als deze mensen in een zwaardere categorie vallen, komen de kosten voor rekening van de overheid. Klink: Datzelfde mechanisme hebben we ook gezien bij de bijstand en de Wajong.’

Langer thuis
Doordat het kabinet de toegang tot verpleeg- en verzorgingstehuizen wil afsluiten, neemt de leegstand daar de komende jaren snel toe. De instellingen kunnen de openvallende ruimtes niet zo makkelijk verhuren. Consultants van Berenschot berekenden dat als gevolg hiervan 800 van de 2000 tehuizen moeten sluiten.

Bron: Financieel Dagblad